Genel
123


Türkiye ve Avrupanın En Önemli Jeotermal Pompa Üreticisi: VANSAN

500m Montaj Derinliğinde Çalışan İlk Jeotermal Pompa

“Maren Aydın-Germencik Jeotermal Pompa Projesi” ile Yine Vansan’dan

 
 

Üstün Vansan mühendisliği ile geliştirilen Vansan Dik Milli Jeotermal Pompaları 200 ºC kadar olan yüksek sıcaklıklarda başarı ile kullanılmaktadır. Vansan 700 m. montaj derinliğine kadar pompalar üretilebilmektedir. 1984 yılından beri Jeotermal Pompa üreten Vansan yurt içinde ve yurt dışında sayısız jeotermal projesine imza atmıştır. 2018 Mart ayında işletmeye alınan “Maren Aydın-Germencik Jeotermal

Pompa Projesi” için tasarlanan Jeotermal Pompamız 500 metre montaj derinliğine sahiptir. Vansan bugün halen Türkiye ve Avrupa’nın tek Jeotermal Pompa üreticisidir. Vansan; jeotermal projesinin fizibilitesinden-pompa istasyonunun işletmeye alınmasına, satış sonrası destek dahil tüm prosesini kendisi yürütmektedir. Bunu başarabilen dünyadaki az firmalardan birisi olarak üretimlerini başarı sürdürmektedir.


 
 

Galeri

Referanslar
Müşteri Proje Yer Adet Q (m³/h) H(m) Güç Tarih
Maren Enerji Germencik Jeotermal Enerji Santrali Aydın 2 450 210 m 250 2018
Greeneco Enerji Sarayköy Jeotermal Enerji Santrali Denizli 3 500 204 m 400 2018
Maspo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 3 290 70 m 90 2017
Maspo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 3 290 370 m 500 2017
Güriş Holding Efe6 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 4 680 330 m 850 2017
Enerjeo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 3 1250 150 m 800 2017
Sis Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 12 220 315 m 250 2016
Sis Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 2 300 90 m 132 2016
Sis Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 4 400 470 m 1000 2016
Maren Enerji Mehmethan Jeotermal Enerji Santrali Aydın 3 750 100 m 355 2016
Maren Enerji Ken3 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 6 350 350 m 500 2016
Karizma Enerji Germencik Jeotermal Enerji Santrali Aydın 5 750 200 m 710 2016
Greeneco Enerji Sarayköy Jeotermal Enerji Santrali Denizli 2 280 220 m 315 2016
Sis Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 4 350 270 m 355 2015
Enerjeo Enerji Irem Jeotermal Enerji Santrali Manisa 1 450 210 m 355 2015
Güriş Holding Efe4 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 2 450 67 m 132 2015
Enerjeo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 2 475 20 m 37 2015
Enerjeo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 12 250 20 m 22 2015
Enerjeo Enerji Alaşehir Jeotermal Enerji Santrali Manisa 7 525 300 m 630 2015
Maren Enerji Ken1 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 5 375 270 m 450 2014
Güriş Holding Efe2 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 4 490 320 m 710 2014
Güriş Holding Efe3 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 2 450 80 m 160 2014
Güriş Holding Efe2 Jeotermal Enerji Santrali Aydın 2 300 136 m 160 2014
Çelikler Holding Sarayköy Jeotermal Enerji Santrali Denizli 2 500 120 m 250 2014
Bereket Enerji Sarayköy Jeotermal Enerji Santrali Denizli 3 350 320 m 450 2014
Kurulum Şeması

Diğer Bilgiler

Vansan jeotermal pompalarında mil, mil muhafaza borusu içine alınmış olup yataklar su ile yağlanmaktadır. Yeryüzünde bulunan akıtma başlığı, en aşağıda bulunan pompa asamblesini taşıyan kolon boruları ve mil muhafaza borularını taşımaktadır. Kolon boruları genellikle vidalı veya flanşlı olarak imal edilir. Mil muhafaza borusunun her ek yerinde bir yatak vardır. Kolon borularının ek yerinde mil muhafaza borusu merkezleyicileri bulunur. En altta bulunan pompa grubu eksenel uzama farklılıklarına karşı önlemi alınmış bir yapıdadır.

Jeotermal Pompalarda Uzama Farklılıkları

Jeotermal Kuyularda kuyu içi sıcaklıkları derinliğe bağlı olarak değişmektedir. Pompanın çalışmasıyla derinlerdeki daha sıcak akışkanların etkisiyle ani sıcaklık degişimleri sonucunda pompada ısınma hızına bağlı olarak farklı uzamalar meydana gelmektedir.

Uzama farklılıklarını incelemek için dik milli derinkuyu pompasını iki kısımda ele alalım. Birinci kısmı kolon borusu, mil muhafaza borusu, pompa ara çanakları gibi sabit duran kısım, diğeri ise kolon milleri, pompa mili ve çarklar gibi dönen kısımlar olarak olarak ele alalım.

Pompayı çalıştırmadan önce kuyu içinde (1) ısıl dengede bulunan bu elemanlar pompa çalışınca eksenel hidrolik kuvvetlerin etkisiyle derhal milde bir uzama meydana gelir (2)ve pompa dönmeye başlar. Kısa bir süre sonra kolon boruları yüksek sıcaklıklı jeotermal akışkanla karşılaşınca hemen uzayacaktır. Miller daha kalın ve mil muhafaza boruları ile korunmuş olduklarından geç ısınacağından pompa çarkları aynı seviyede kalırken kolon boruları uzadığı için ara çanaklar aşağıya doğru inecek, netice olarak çarklar ara çanakların üstüne dayanacaktır (3). Bir müddet sonra miller de ısınınca ara çanaklar içindeki çarklar tekrar denge durumuna gelecektir (4).

Jeotermal Çıkış Başlığı Grubu

Çıkış başlığı bütün pompanın ağırlığını ve tahrik motorunu taşıyabilecek yapıda olmalı ve kuyu ağzı flanşına oturarak kuyuyu dış havadan izole edebilmelidir. Ayrıca kolon borusundaki ısıyı motora iletmemeli ve salmastradan gelebilecek sıçramalara karşı motoru koruyabilmelidir. Üzerinde mil muhafaza borusuna girecek uygun bir yağlayıcı sıvı bağlantısı bulunmalıdır. Ayrıca hem flanş üzerinde hem de çıkış borusu üzerinde uygun yerlerde ½?manşonları olmalıdır. Çıkış borusundan akıtma başlığına hiç bir zorlayıcı kuvvet gelmemelidir.

İnhibütör ve Seviye Boruları

Akıtma başlığının yanında kuyu içine uzanan iki adet ince boru bulunmaktadır. 316 paslanmaz çelikten dikişsiz çelik çekme borular kalın etli Ø8mm iç çapı takriben 4.5 mm olan makaraya sarılı olarak gelen borulardır. Bu boruların birinden pompanın çok altındaki bir seviyeye (pompanın yaklaşık 50 m.altına) kuyu ekseninde merkezlenmiş bir difüzörden inhibitör enjekte edilmelidir. Bu sayede enjekte edilen inhibütör yeterince karışarak pompaya girecek ve istenen sonuç elde edilecektir. İkinci borudan ise kuyu içindeki statik seviyeler devamlı kontrol edilerek kayıtları tutulmalıdır. Azotla annülüsü basınçlandırılan kuyularda her iki görev uygun bir manifold sayesinde tek inhibitör borusu ile de yapılabilir.

Pompa çıkışında jeotermal akışkanın basıncının azalması sonucu kolon borusu içerisinde iki fazlı akışa müsaade etmemek gerekir. Bunun için akıtma başlığı çıkışında, akışkan sıcaklığına ve gaz miktarına bağlı olarak hesaplanacak bir çıkış basıncının altına düşülmemelidir. Bu basınç eşanjörde, reenjeksiyonda kullanılabileceği için bir kayıp değildir.

Pompa grubu

Pompa grubu emiş filtresi,emiş haznesi,ara çanak ve çarklar ile çıkış haznesinden oluşur. Pompadan beklenen istenen debiyi uygun basınçta sağlamasıdır. Bunu yaparken aşırı sıcaklık, eksenel kuvvetler ve aşırı basınç pompayı etkilememelidir. Bundan başka sadece en yüksek debide yüksek verimli olmayıp yüksek verimliliğini tüm kullanım alanı boyunca devam ettirebilmelidir. Jeotermal pompalar değişken devirli olmalı ve en çok çalışacağı debide verimi maksimum olmalıdır.

Jeotermal pompalar derin kuyularda kullanılacağı gibi, sirkülasyon pompası olarak ara pompajda da kullanılabilirler. Bu uygulamalarda pompa grubu bir kılıf içine alınır ve in-line tip özel çıkış başlığı kullanılır.